2026 оны нэгдүгээр сараас эхлэн ахмад настнуудын тэтгэврийг 6 хувиар нэмэгдүүлэх шийдвэр гарсан ч энэ нь ахмадын амьдралд хангалттай дэмжлэг болж чадахгүй гэж үзсэн иргэд тав дахь өдрөө Төв талбайн баруун хаалганы өмнө суулт үргэлжлүүлж байна. Тэдний зүгээс төрийн өндөр албан тушаалтнуудад албан бичиг хүргүүлсэн ч өнөөдрийг хүртэл хэн ч биечлэн уулзаагүй байгаа ажээ.
Ахмадын байр суурь
Жагсаалд оролцогчид дараах байр суурийг илэрхийлжээ:
- Тэтгэвэр өдөр тутмын хэрэглээ, эм тарианы зардалд хүрэлцэхгүй.
- Жил бүр тэтгэврийг нэмэгдүүлнэ гэсэн амлалт гардаг ч бодит өсөлт хангалтгүй.
- Байгалийн баялаг ихтэй оронд амьдарч буй иргэдийн хувьд ахмадууд ч үр шимээ хүртэх ёстой.
- Тиймээс тэтгэврийг 1.5 сая төгрөгт хүргэхийг шаардаж, шаардлага биелтэл суулт үргэлжлүүлнэ гэж мэдэгдэв.
Мөн өмнө нь Засгийн газрыг огцруулах эсэргүүцлийн жагсаалд оролцож байсан иргэд энэ удаад ахмадуудын шаардлагыг дэмжин хамт жагсаж буй нь уг хөдөлгөөн зохион байгуулалттай, санхүүжилттэй эсэх эргэлзээг төрүүлж байна.
Тэтгэврийн нэмэгдлийн одоогийн тооцоо
Хуульд зааснаар тэтгэврийг инфляцын түвшинтэй уялдуулан нэмэгдүүлэх ёстой. 6 хувийн өсөлтийн үр дүнд:
- Өндөр тэтгэвэр авч буй ахмадуудын тэтгэвэр 200–300 мянгаар,
- Бага тэтгэвэртэй ахмадуудын тэтгэвэр 40–60 мянгаар нэмэгдэх юм байна.
Энэ зөрүүг арилгах зорилгоор МАХН-ын ерөнхийлөгч Ц.Сүхбаатар Ерөнхий сайдтай уулзахдаа бага тэтгэвэртэй ахмадуудын хэмжээг илүү өсгөх боломжийг дэвшүүлсэн байна.
Албаныхны тайлбар
Г.Занданшатар: Ирэх онд тэтгэврийг 6 хувиар нэмэгдүүлэхэд нийт 333.5 тэрбум төгрөг зарцуулж, дундаж тэтгэврийн хэмжээг 901 мянган төгрөгт хүргэхээр төлөвлөсөн. Засгийн газар ахмадын амьдралын чанарыг сайжруулах зорилгоор холбогдох яам, байгууллагуудын оролцоотой ажлын хэсэг байгуулж ажиллана.
Т.Аубакир: “Шулуухан хэлэхэд тэтгэврийг 1.5 сая болгох боломжгүй. Тэтгэвэр авагчдын 93.4 хувь нь 1.5 саяд хүрэх тооцоо гарсан ч үүнд 4.1 их наяд төгрөг шаардлагатай. Энэ хөрөнгийг хаанаас гаргах вэ гэдэг асуулт тулгарч байна. Манай зүгээс 10.3 хувиар нэмэх санал гаргасан ч эцэст нь зургаан хувь болгон шийдсэн.”
М.Нарантуяа-Нара: “500 мянган ахмадын асуудал яригдаж байна. Томоохон компаниуд ашгийн татвараа үнэнчээр төлөөд хэвшвэл тэтгэвэр, тэтгэмжийг нэмэх нь төсөвт дарамт болохгүй.”
Монголбанк: Тэтгэврийн зээл бол олон улсад байдаггүй бүтээгдэхүүн тул өмнө нь хэрэглээний зээлийн зохицуулалтад хамруулж байсан. Одоо арилжааны банкуудын дотоод журмаар зохицуулагдаж байгаа бөгөөд Монголбанкны хяналтанд ордоггүй. Тэтгэврийг 1.5 саяд хүргэх эсэх нь НДС-ийн сангийн боломж, эх үүсвэрээс бүрэн хамаарна.
Ахмадуудын тавьж буй шаардлага нь нийгмийн анхаарлын төвд хэвээр байгаа бөгөөд төрийн байгууллагууд нэмэлт шийдэл эрэлхийлж байгаа ч төсвийн бодит боломж, эх үүсвэрийн асуудал хамгийн том саад болж байна.
