Хашны эх нутаг нь Энэтхэг бөгөөд анх зэрлэгээр ургадаг байсан ч хүн төрөлхтөн 1500 гаруй жилийн өмнөөс тарьж эхэлжээ. Тэд ихэвчлэн бөөрөнхий, ягаан-ногоондуу эсвэл гүн хөх туяатай байдаг. Хамгийн амттай нь уртассан, бараандуу-хөх, арай бүрэн гүйцээгүй жимс бөгөөд үр багатай, илүү зөөлөн амттай байдаг.
Хэрхэн зөв сонгох вэ
Хамгийн сайн сонголт бол залуу жимс. Учир нь хэт боловсорсон хашинд соланин хэт ихээр хуримтлагддаг. Энэ бодис бага хэмжээгээр ашигтай ч илүүдэл тохиолдолд ходоод гэдсийг цочроож, асуудал үүсгэдэг. Залуу хашийг таних арга:
- Гадна тал нь гөлгөр, толигор, бор толбогүй байх
- Хэт зөөлөн, үрчийсэн, хуурай биш байх
- Үрсэлгээн дээрх иш нь ногоон байх, бор болсон бол удаан хадгалсан гэсэн үг
Хэрэв хэт боловсорсон эсэхэд эргэлзээтэй бол давстай усанд хэсэг байлгавал илүүдэл соланин багасдаг.
Хашны ашиг тус
- Жингээ барихад: маш бага калори, эслэгээр баялаг тул илүүдэл шингэн ба хорт бодисыг гадагшлуулдаг
- Витамин, эрдэс бодисоор баялаг: B бүлгийн витамин, C, РР, каротин, кали, төмөр, кальци, магни, натри, фосфор
- Дархлаа ба мэдрэлийн системийг дэмжинэ: витамин С нь ханиад, халдвараас хамгаалж, B бүлгийн витамин нь нойргүйдэл, сэтгэл гутралтай тэмцэнэ
- Антиоксидант үйлчилгээтэй: антоциан нисунин нь чөлөөт радикалын эсрэг тэмцэж, хавдар үүсэхээс сэргийлнэ, судасны ханыг уян хатан болгоно, үрэвсэл дарна
- Тамхинаас гарахад тусална: РР витамин (никотины хүчил)-ийн өндөр агууламж нь никотины донтолтыг даван туулахад тус болдог
- Зүрх судасны системд сайн: төмөр, цайр, марганц агуулдаг тул цус багадалт, судасны өвчинд ашигтай, холестериныг бууруулна
- Чихрийн шижин, харвалтын дараах үед хэрэглэхийг зөвлөдөг
- Арьсанд тустай: чийгийг хадгалж, үрчлээ багасгана, эдийн нөхөн төлжилтөд дэмжлэг үзүүлнэ. Нэг хаш нь марганцын өдөр тутмын хэрэгцээний 10%-ийг өгдөг.
Хэнд хэрэглэхийг болгоомжлох вэ
Хаш нь пасленийн төрлийн ургамал тул алкалоид агуулдаг. Энэ нь үе мөчний үрэвсэл, артрит, артрозтой хүмүүст сөргөөр нөлөөлж болзошгүй. Мөн хэт боловсорсон хашинд их хэмжээний соланин байдаг нь ходоод гэдсийг цочроож, хор нөлөө үзүүлж болно.
Ерөнхийдөө хаш нь эрүүл мэндэд маш тустай ногоо боловч шинэхэн, зөв боловсорсон үедээ хэрэглэх нь хамгийн аюулгүй, үр дүнтэй.
