Дөрвөн мөрөөс эхэлсэн дурсамжийн хязгааргүй орон зай
Чамайг хараад дурсамжаа би мартсан
Чамаас эхэлж нүд минь өнгөөр харсан
Өглөө болгон чиний зургийг үнсээд
Өнөөдөр хоёулаа уулзах болов уу?
гэсэн ердөө хэдхэн мөрийн дотор тэр бидний дунд амьдарсан богинохон хугацаандаа залууст нөхөж баршгүй мэдрэмж, онцгой орон зай, дутуу хоосорсон гунигтай их хүлээлтийг үлдээгээд алсарч одсон билээ. Энэ дөрвөн мөрийг сонссон хүн бүр өөрийн хайр, өөрийн дурсамж, өөрийн өнгөрснийг санаж, өөрийнхөөрөө тайлж уншиж, өөрийн сэтгэлийн нэг хэсгийг түүний дуу дотор шингээсэн байдаг.
“0” цомог: нэг хүний зан чанар бүхэлдээ шингэсэн зөрчил дүүрэн ертөнц
Түүний “0” нэртэй цомгийг үгийн сонголт, мөр хоорондын холбоо, хэмнэл, дуугаралт гээд уран бүтээлчийн “зэвүүн” бүх чанарыг нэг дор зангидсан бүтээл хэмээн үнэлдэг. Заримдаа эвгүйд тооцогдох мөрүүд нь ч бай, гэнэт гарч ирэх хөгжилтэй хошигнол нь ч бай, хорон хүүхэд шиг бууж өгдөггүй ярианы хэмнэл нь ч бай, аль аль нь энэ цомгийн дуу бүр дээр 290-ийн өөрийн гэсэн өнгө аяс, байр суурийг тодорхой харуулж чадсан. Инээд хүрмээр, эвгүйцмээр, өхөөрдөм, бас зэрэгцээд зэвүүн санагдах энэ олон эсрэг мэдрэмж нэг дор оршдог нь л 290-ийг бусдаас ялгаатай болгодог гэж фенүүд нь ярьдаг.
Лондонд мэндэлж, Монголд ургасан авьяастны бага нас
Мөнхбаатарын Төгөлдөр Их Британийн Лондон хотод мэндэлсэн ч ердөө гуравхан настайдаа Монголдоо ирж суурьшсан тул Англи дахь бага насных нь дурсамж бараг үгүй гэж өөрөө ярьдаг байсан. Тэр зөвхөн дуулдаг биш, маш эртнээс зураг зурдаг хүүхэд байжээ. Гуравхан настайгаасаа эхлэн тасралтгүй зурж, багадаа ирээдүйд манга зурдаг хүн болно гэж өөрийгөө төсөөлдөг байсан хэмээн ойр дотныхон нь дурсдаг. Тэр бүр 16 насандаа 60 хуудастай бүтэн манга зурж дуусгасан ч, уг бүтээлээ нийтэд тараалгүй, зөвхөн өөрт ойр хүмүүсийнхээ хүрээнд хадгалж, нууцхан бахархал болгож үлдээсэн байдаг.
290 гэдэг нэрийн цаадах “Төөгөө” хэмээх нүүртэй утга
Түүний уран бүтээлч нэр болох 290 гэдэг тоо нь гаднаас нь харахад энгийн мэт ч, дотор нь өөрийнх нь хоч, өөрийнх нь бодсон жижиг тоглоом шингэсэн. 2 нь англиар “two”, 9 нь бичвэр дээрх жижиг “g” үсэг, 0 нь “O” үсэг болж нийлээд “Toogo” гэх нэрийг бүтээдэг. Хүмүүс багаас нь Төөгөө гэж дууддаг байсан учраас энэ дуудах нэрээ тоон хэлбэрт шилжүүлж, өөрийн сценийн нэр болгож сонгосон нь тэр. Ингээд тоо шиг харагдавч, цаанаа жинхэнэ Төгөлдөр, жинхэнэ Төөгөө гэсэн халуун дуудлага, дотно уур амьсгал нь нуугдан оршдог.
Жанрт баригддаггүй сэтгэлгээ ба 8 тэрбум өнцгийг хөгжим болгох хүсэл
Түүний дууг сонсдог байсан хүмүүсийн ярьснаар, 290 ямар нэгэн нэг төрлийн жанр, нэг хэвшсэн агуулгад баригдахыг огт хүсдэггүй байжээ. Тэр өөрөө дэлхийн 8 тэрбум хүн тус бүр өөрийн гэсэн харах өнцөг, өөрийн үзэл баримтлал, өөрийн зорилготой гэдэгт итгэдэг байсан. Эдгээр 8 тэрбум өөр өнцөг огтлолцож байж л бидний амьдарч буй дэлхий нэг бүхэл зураг болон харагдана. Тиймээс тэр энэ олон өнцгийг аль болох олон талаас нь харж, нэг л хэмнэл, нэг л өнгийг давтаж биш, харин байнга өөрчлөгдөж, шинэчлэгдэж, шинэ мэдрэмж төрүүлэх дуу хийхийг өөрийн “нэрийн хуудас” гэж ойлгож байсан. Тайз нь хоосорсон ч, энэ үзэл, энэ эрэл хайгуулын эрчмээр бүтээгдсэн дуу нь залуу үеийн сэтгэл дотор удаан хугацаанд, магадгүй мөнхөд үргэлжилсээр үлдэх нь гарцаагүй.
