Эрүүл, бат бөх яс гэдэг нь идэвхтэй, хөдөлгөөнтэй амьдралын үндэс билээ. Гэвч нас ахих тусам ясан масс суларч, буруу хооллолт, удамшлын хүчин зүйлээс хамааран яс амархан хугарах эрсдэл нэмэгддэг. Үүнээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд зөв хооллолт чухал үүрэгтэй.
Ясны гол найрлага — кальци ба D амин дэм
- Кальци бол ясны үндсэн бүтэц. Өдөрт 1000–1200 мг кальци авахыг эмч нар зөвлөдөг.
- D амин дэм нь кальцийг шимэгдүүлэх, ясан дотор хуримтлуулахад зайлшгүй шаардлагатай. Нас ахих тусам D амин дэмийн хэрэгцээ нэмэгддэг.
D амин дэм агуулсан хүнс: тослог загас, өндөгний шар, D-ээр баяжуулсан сүү, тараг
Кальциар баялаг хүнс: бяслаг, сүү, тараг, бүйлс, хар ногоон навчит ногоо (спанак, брокколи)
Жимс, ногоо — шим тэжээлийн нөөц
Овьёос, лууван, бууцай, жимс жимсгэнэ зэрэг витамин, эслэг, эрдэс бодисоор баялаг хүнс нь:
- Ясны бүтэц дэмжих
- Өвчлөлөөс сэргийлэх антиоксидант бодисууд агуулдаг
- Калор багатай боловч шим тэжээл ихтэй
Зөвлөмж: Өдөрт 300 г ногоо, 200–300 г жимс, жимсгэнэ хэрэглэх
Уураг — ясны эдийн бүтцэд оролцдог гол элемент
Ясны хүчийг нэмэгдүүлэхэд уураг чухал үүрэг гүйцэтгэнэ. Өдөрт авч буй нийт калорийн 25–35% нь уураг байх нь зохимжтой гэж мэргэжилтнүүд зөвлөдөг.
Уургийн сайн эх үүсвэрүүд:
- Ногоон ургамлын уураг: буурцаг, самар
- Амьтны гаралтай уураг: арьсгүй тахианы мах, тос багатай үхрийн мах, загас
- Тараг, сүү, аарц зэрэг тос багатай сүүн бүтээгдэхүүн
Дүгнэлт
Ясыг хамгаалахын тулд:
- Кальци, D амин дэмийг тогтмол авах
- Өдөр бүр жимс, ногоо идэх
- Чанартай уураг хэрэглэх
- Хорт зуршлаас зайлсхийж, идэвхтэй амьдралын хэв маяг баримтлах
Эдгээр зөвлөмжийг өдөр тутмын амьдралдаа хэрэгжүүлснээр остеопороз болон ясан хугарлын эрсдэлийг бууруулах боломжтой.
