Монгол улсад 10-р сар бол намрын улирал, цаг агаар сэрүүсч, байгаль өнгө солигддог үе. Энэ сард тэмдэглэдэг баярууд нь ихэвчлэн соёл, түүх, нийгмийн ач холбогдолтой байдаг. Эдгээр баяруудын зарим нь улсын хэмжээний албан ёсны өдрүүд, зарим нь орон нутгийн фестиваль байх ба тэдгээрийг гэр бүл, нийгэмлэгээрээ тэмдэглэх уламжлалтай. Доорх нийтлэлд 10-р сард болдог гол баяруудыг дэлгэрэнгүй тайлбарлав.
Ахмадын өдөр
Ахмадын өдөр нь 10-р сарын 1-нд тэмдэглэгддэг бөгөөд энэ нь НҮБ-ын санаачилсан Олон улсын ахмадын өдөртэй холбоотой. Монголд энэ өдрийг ахмад настнуудыг хүндэтгэх, тэдний туршлага, мэргэн ухааныг үнэлэх зорилгоор тэмдэглэдэг.
Хэзээ, хэрхэн тэмдэглэдэг вэ? Энэ өдрийг улс даяар тэмдэглэдэг бөгөөд ихэвчлэн 10-р сарын 1-нд болдог. Энэ нь албан ёсны амралтын өдөр биш ч, олон байгууллага, сургууль, гэр бүлүүдэд арга хэмжээ зохион байгуулагддаг. Жишээлбэл, Улаанбаатар хотод төрийн байгууллагууд ахмадуудад хүндэтгэл үзүүлэх ёслол, концерт, бэлэг өгөх үйл ажиллагаа явуулдаг.
Уламжлал ба сонирхолтой зүйлс: Монгол уламжлалаар ахмадуудыг хүндэтгэх нь чухал бөгөөд энэ өдөр гэр бүлүүд цугларч, ахмад настнуудаа баярлуулахыг хичээдэг. Тэдэнд бэлэг өгөх, хоол хийж өгөх, түүх яриулах зэрэг уламжлалтай. Зарим газарт ахмадуудын туршлага солилцох семинар, эрүүл мэндийн үзлэг зохиогддог. Энэ баяр нь нийгмийн хариуцлагыг сануулж, өндөр настнуудын эрхийг хамгаалахад чиглэгддэг.
Алтан бүргэдийн фестиваль
Алтан бүргэдийн фестиваль нь Монголын баруун хэсэгт, Баян-Өлгий аймагт 10-р сарын 4-5-нд болдог соёлын томоохон арга хэмжээ юм. Энэ нь Казах үндэстний уламжлалт бүргэдээр ан хийх урлагийг харуулсан фестиваль бөгөөд жил бүр олон жуулчдыг татдаг.
Хэзээ, хэрхэн тэмдэглэдэг вэ? Фестиваль ихэвчлэн 10-р сарын эхний амралтын өдрүүдэд, Шар нуур орчимд зохиогддог. Энэ нь хоёр өдөр үргэлжилдэг: эхний өдөр бүргэдчид ур чадвараа үзүүлж, хоёр дахь өдөр шагнал гардуулах ёслол болдог. Оролцогчид бүргэдээ сургаж, ан хийх тэмцээнд өрсөлддөг.
Уламжлал ба сонирхолтой зүйлс: Энэ фестиваль нь Казах ард түмний нүүдэлчин соёлыг илтгэдэг бөгөөд бүргэдээр ан хийх уламжлал олон зуун жилийн түүхтэй. Тэмцээнд бүргэдчид (ихэвчлэн эрэгтэйчүүд, гэхдээ сүүлийн үед эмэгтэйчүүд ч оролцож байна) бүргэдээ туулай, үнэг зэрэг амьтдыг агнахад сургадаг. Фестивальд үндэсний хувцас өмсөж, дуу бүжиг, гар урлалын үзэсгэлэн, хоолны баяр зохиогддог. Энэ нь зөвхөн тэмцээн биш, соёлын өвөө хадгалах арга хэмжээ юм.
Нийслэлийн өдөр
Нийслэлийн өдөр нь 10-р сарын 29-нд тэмдэглэгддэг бөгөөд энэ нь Улаанбаатар хотын үүсгэн байгуулагдсан өдрийг тохиолдуулан зохиогддог.
Хэзээ, хэрхэн тэмдэглэдэг вэ? Энэ өдрийг голчлон Улаанбаатар хотод тэмдэглэдэг бөгөөд 10-р сарын 29-нд болдог. Энэ нь албан ёсны амралтын өдөр биш ч, хотын захиргаа янз бүрийн арга хэмжээ зохиодог. Жишээлбэл, Сүхбаатарын талбайд концерт, үзэсгэлэн, салют буудуулах зэрэг үйл ажиллагаа явагддаг.
Уламжлал ба сонирхолтой зүйлс: Улаанбаатар нь 1639 онд байгуулагдсан бөгөөд энэ өдөр хотын түүхийг дурсахад зориулагддаг. Оршин суугчид хотын өсөлт хөгжлийг тэмдэглэж, соёлын арга хэмжээнд оролцдог. Зарим уламжлалд үндэсний дуу бүжиг, урлагийн үзүүлбэр, хотын түүхийн тухай лекц багтана. Сүүлийн жилүүдэд энэ өдрийг хотын орчин үеийн хөгжлийг харуулахад ашиглаж, технологийн үзэсгэлэн, спортын тэмцээн зохиодог.
Эдгээр баярууд нь Монголын соёлын олон талт байдлыг харуулдаг бөгөөд тэдгээрийг тэмдэглэх нь гэр бүл, нийгэмлэгийг нэгтгэдэг. Хэрэв та Монголд очиж үзэх гэж байгаа бол эдгээр арга хэмжээнд оролцохыг зөвлөж байна!
