Засгийн газар ипотекийн зээлийн шинэчлэл хийж, зорилтот бүлгийн иргэдийг орон сууцжуулах шинэ бодлого хэрэгжүүлж эхлэх гэж байна. Үүнд орлогын түвшин, амьжиргааны нөхцөл, ам бүлийн тоо зэрэг шалгуураар дамжуулан анх удаа орон сууцтай болох гэж буй залуу гэр бүл, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, бага орлоготой өрхүүдийг түлхүү хамруулах зорилт тавьжээ.
Шинэ шалгуурыг энэ сард зарлана
Зургаан хувийн хүүтэй ипотекийн зээлийг хэн авах боломжтой вэ гэдгийг 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 15-ны дотор албан ёсоор зарлахаар төлөвлөж байна. Одоогоор эцэслэн батлаагүй байгаа ч дараах шалгуурууд тавигдах магадлал өндөр байна:
- Анх удаа орон сууцны зээлд хамрагдах хүсэлтэй байх
- Нэгээс дээш хүүхэдтэй байх
- 40 хүртэлх насны иргэн байх
Хүүг бүсчлэлээр ялгаж олгоно
Монголбанкны зүгээс ипотекийн зээлийг шатлалтайгаар олгох хувилбар санал болгосон. Үүнд:
- Хотын төвийн байранд зээл авахад 10% хүүтэй
- Хотын захын байранд 6% хүүтэй
- Орон нутагт байр авах бол 3–6% хүүтэй зээл байж болох боломжтой
Орон сууцжуулалтын гол зорилт — зорилтот бүлэг
“Шинэ сэргэлтийн бодлогын Хурдасгуур төв”-ийн судлаачид байр сууриа илэрхийлэхдээ:
- Хашааны газраа өгсөн, анх удаа орон сууцанд орох өрхүүдэд 6 хувийн зээл олгох ёстой
- Хөнгөлөлттэй зээлийг давхар орон сууц худалдан авахад ашиглах байдлыг зогсоох шаардлагатай хэмээн зөвлөжээ
Ипотекийн хөтөлбөр хэрэгжиж эхэлснээс хойш 10 гаруй жилийн хугацаанд 130 мянга орчим өрх орон сууцанд хамрагдсан ч, бага орлоготой иргэд тус хөтөлбөрөөс гадуур үлдсээр байгаа нь хамгийн том шүүмжлэл дагуулсан асуудал байв.
Санхүүжилтийн эх үүсвэр ба зах зээлийн сорилт
Засгийн газар 2025 онд:
- Баялгийн сангаас 500 тэрбум төгрөг
- Зээлийн эргэн төлөлтөөс 500 тэрбум төгрөг
- Арилжааны банкуудаас 200 тэрбум төгрөг
нийт 1.2 их наяд төгрөгийн санхүүжилт гаргахаар төлөвлөж байна.
Гэсэн ч ипотекийн зээлд хамрагдах хүсэлтэй иргэдийн тоо жилээс жилд нэмэгдэж байгаа бөгөөд банкуудад бүртгүүлсэн иргэд 48 сар хүртэл хүлээх нөхцөл байдал үүсээд байна.
Тиймээс шинэ шалгуур нь зөвхөн зорилтот бүлгийн иргэдэд чиглэж, бусад иргэд 6-аас дээш хувийн хүүтэй зээлээр орон сууцны хэрэгцээгээ хангах зохицуулалт хийх нь байрны үнийн хөөрөгдлийг бууруулах, бодит эрэлтэд нийцсэн бодлого хэрэгжүүлэх суурь болно гэж үзэж байна.
