Дэлхий даяар экологийн хямрал эрчимтэй газар авч байгаа энэ үед хүн төрөлхтний хооллох зан үйл, тухайлбал махны хэрэглээ чухал асуудал болжээ.
Эрүүл мэнд ба экологийн хариуцлагыг хэрхэн тэнцвэржүүлэх вэ?
Эрүүл мэндийн хамгаалалтаа байгалийн нөөцүүдийг хамгаалахтай хослуулах нь хэцүү асуудал болох нь олонтаа. Үүний хариуд эрдэмтэд экологийн хариуцлагатай хооллолтын хүрээнд хүн бүрт ямар хэмжээгээр мах идэж болох талаар шинжлэх ухааны үндэслэлтэй зөвлөмж гаргасан байна.
Хэдэн грамм мах идэх нь хүрэлцээтэй вэ?
Өнөөдөр хүмүүсийн дунд махны хэрэглээг бууруулах нь орчныг хамгаалах, өөрийн эрүүл мэндэд тустай гэдгийг ойлгож байгаа ч хэдэн грамм мах идэх нь тохиромжтой гэдгийг тогтоох нь хүндрэлтэй байдаг.
Дани улсын Техникийн их сургуулийн экологийн судлаач Каролайн Гебара тэргүүтэй эрдэмтдийн баг экологийн ямар ч томоохон хохиролгүйгээр хүний биед тохиромжтой махны хэрэглээг 255 грамм гэж тодорхойлжээ. Энэ хэмжээ нь долоо хоногт идэж болох махны хэмжээ бөгөөд 255 грамм бол хоёр дунд зэргийн тахианы хөхний махтай тэнцэнэ. Энэ нь 2021 оны байдлаар АНУ болон Европын орнуудад хэрэглэж буй махны хэмжээнээс 6–10 дахин бага юм.
Улаан махны хэрэглээ экологийн асуудал
Эрдэмтэд тодорхой дүгнэлтэд хүрсэн нь улаан мах, ялангуяа үхрийн мах экологийн хувьд хариуцлагатай хооллолтын бүрэлдэхүүнд орж болохгүй гэдгийг тогтоожээ. Үүний шалтгаан нь үхрийн мах үйлдвэрлэх явцад их хэмжээний экологийн ул мөр үлддэгтэй холбоотой.
Үхэр, түүний дотор хонь маллахын тулд томоохон газруудыг ач холбогдолтой тариалангийн талбай болгох шаардлагатай. Мөн мал, тэр дундаа үхэр, хонь нь байгаль орчинд метан, азотын оксид зэрэг хүлэмжийн хийнүүдийг их хэмжээгээр ялгаруулдаг. Метан нь нүүрсхүчлийн хийнээс 28 дахин их хүлэмжийн нөлөө үзүүлдэг бөгөөд азотын оксид нь CO₂-ийн 270 дахин хүчтэй.
Ногоон махыг хэрэглэж болох уу?
Тиймээс малын тээвэр, мах боловсруулах, хэрэглэгчдэд хүргэх логистикийн явцад бас олон тооны хүлэмжийн хийн ялгаруулалт бий. Гебара хэлэхдээ, судалгааны явцад гаргасан загвар нь улаан махыг багтаасан аливаа хооллолт байгалийн нөөцүүдийг сэргээх чадвараас давж гарахыг харуулсан гэжээ.
Хүнсээ тэнцвэртэй сонгох нь чухал
Гэсэн хэдий ч, эрдэмтэд бүх төрлийн амьтны гаралтай бүтээгдэхүүнээс бүрэн татгалзах шаардлагагүй гэж үзэж байна. Судалгаагаар байгаль орчинд хүндээр нөлөөлөхгүй, хүний эрүүл мэндэд ашигтай хооллолтын олон янз байдаг гэдгийг харуулсан байна.
Жишээ нь, бяслагийн хэрэглээ экологийн хувьд тэнцвэртэй бөгөөд зөвхөн түүний хэрэглээ тэнцвэржсэн байхад төдийлөн хөнөөлтэй бус юм.
Хамгийн чухал зүйл нь тэнцвэртэй, цогц хандлага юм
Хэрэв таны хоол хүнс тэжээллэг, хэмжээ нь зохистой, байгаль орчинд бага нөлөөтэй бол амьтны гаралтай бүтээгдэхүүнээс бүрэн татгалзах шаардлагагүй юм. Ингэснээр энэ бол хэт туйлшралын асуудал биш, харин ухаалаг тэнцвэрийг олох хэрэгтэй гэдгийг ойлгох нь чухал юм.
