2025 оны 10-р сарын 16-наас эхлэн Монголын боловсролын салбарын ажилтнууд хугацаагүй ажил хаялт эхлүүлж, улс даяар сургууль, цэцэрлэгийн үйл ажиллагаа тасалдсан байна. Тэд 8-р сараас эхлэн цалинг 3.5 сая төгрөг болгохыг шаардаж, олон удаагийн жагсаал, тэмцэл явуулсан ч үр дүнд хүрээгүй тул энэ арга хэмжээнд гарсан юм. Энэ хөдөлгөөн Монголын Боловсрол, Шинжлэх Ухааны Үйлдвэрчний Эвлэлийн Холбоо (БШУҮЭХ)-ны удирдлага дор явагдаж байгаа бөгөөд нийслэл болон орон нутагт өргөн хамарчээ.
Засгийн газар саяхан энэ асуудалд хариу үзүүлэх алхам хийсэн ч талуудын байр суурь хоорондоо таарахгүй байна. Ерөнхий сайд Г.Занданшатар 10-р сарын 14-нд “Багш нарын цалинг 15-20%, эмч нарынхыг 10-15%, ахмадын тэтгэврийг 8%-иар нэмэх зарчмын шийдвэрт хүрлээ” гэж мэдэгдэж байв. Дараа өдөр буюу 15-нд Засгийн газрын хуралдаанаар энэ шийдвэрийг баталгаажуулж, багш, эмч нарын цалинг тус бусад 20%, 15%-иар, ахмадын тэтгэврийг 8%-иар нэмэхээр тогтов. Энэ нь бодит тоогоор багш, эмч нарын орлогыг 150-300 мянган төгрөгөөр, ахмадын тэтгэврийг 45-55 мянган төгрөгөөр өсгөнө гэсэн үг юм. Гэсэн хэдий ч БШУҮЭХ-ны төлөөлөл “Энэ хэмжээ хангалтгүй, шаардлага илүү өндөр” гэж үзэж, ажил хаялтыг үргэлжлүүлэхээр шийдсэн байна.
Бодит байдал дээр сургуулиудын үйл ажиллагаа зогссон нь эцэг эх, хүүхдүүдийн амьдралд нөлөөлж байгаа юм. Сошиал сүлжээнд тархсан мэдээллээр нийслэлд 78 сургууль, 160 гаруй цэцэрлэг, орон нутагт (жишээлбэл, Орхон аймагт 24 сургуулийн 20 орчим) ажил хаялт эхэлсэн байна. Бидний сурвалжилгаар Нийслэлийн 24 дүгээр сургуульд өглөөний 07:40 цагт очсон тэр үед хүүхдүүд хичээлдээ ирээгүй, ангиуд харанхуй, цоожтой, нам гүм байлаа. Зөвхөн багш нар ажлын байрандаа байсан ч хичээл ундаагүй. Тус сургуулийн Үйлдвэрчний Эвлэлийн дарга “Хугацаагүй ажил хаялт явуулж байна. 20%-ийн нэмэгдэл хангалтгүй тул үргэлжлүүлнэ. Эцэг эхчүүд дэмжиж байгаа ч хүүхдүүдийн аюулгүй байдлыг санаж байна” гэж ярьсан юм. Багш нар өдөрт хоёр цаг тутам ирц бүртгүүлж, 08:00-17:00 хүртэл сургуульдаа байх ажээ.
Энэ хөдөлгөөн эмч нарт ч тархжээ. Тэд ч гэсэн цалинг нэмэгдүүлэх шаардлага тавьж, суулт эхлүүлсэн байна. Сошиалд “Багш нар ажил хаялт хийж байгаа нь зөв, П.Наранбаяр сайд ажлаа хийж чадахгүй байна” гэх шүүмжлэл тархаж, улс төрийн хэлэлцүүлэг өрнөж байна. Харин Засгийн газар “Хүүхэд, эцэг эхийн эрх ашгийг хамгаалахын тулд хэлэлцээ үргэлжлүүлнэ” гэж мэдэгдсэн ч талуудын хооронд зөрүү байсаар байна.
Ажил хаялтын гол мэдээлэл:
- Шаардлага: Цалинг 3.5 сая төгрөг болгох (одоогийн 20%-ийн нэмэгдэл хангалтгүй).
- Хамрах хүрээ: Нийслэлийн 78 сургууль, 160+ цэцэрлэг; орон нутагт өргөн (Орхон: 20 сургууль).
- Засгийн шийдвэр: Багш – 20% (150-300 мянган төгрөг), эмч – 15%, ахмад – 8% (45-55 мянган).
- Үр нөлөө: Ангиуд хоосон, хичээл зогссон; хүүхдүүдийн аюулгүй байдалд санаа зовнил.
- Дараагийн алхам: Хэлэлцээ үргэлжилж байгаа ч хугацаа тодорхойгүй.
