Завхан аймгийн Дөрвөлжин сумын нутаг дахь тусгай хамгаалалттай газар нутгийн нэг болох “Хомын тал”-ын байгалийн цогцолборт газарт тахийн (Пржевальскийн адуу) популяцийн сэргээх ажлын хүрээнд энэ оны анхны унага 4-р сарын 22-нд мэндэлжээ.
Унагалагч гүүг “Саран хүлэгч” хэмээн нэрлэдэг бөгөөд түүний төрүүлсэн тав дахь унага юм. Энэхүү гүү “Сарны гэрэл” нэртэй азарганы сүрэгт харьяалагддаг. Сонирхолтой нь, “Саран хүлэгч” гүүний төрүүлсэн бүх унаганы нэрэнд “сар” гэдэг үг орсон байдаг.
Энэ удаа унага Сээр уулын бүсэд мэндэлсэн нь Дэлхийн газрын өдрөөр тохиосон тул онцгой үйл явдал гэж үзэж байна. Өнгөрсөн жил мөн 4-р сард анхны унага төрсөн бөгөөд тэр үед “Хиггис” нэртэй азарганы сүрэгт харьяалагддаг “Сар” нэртэй гүү унагалаж байсан.
“Хомын талын тахи” ТББ-аас мэдээлснээр, тахийг дахин нутагшуулах ажлын үр дүнд тус бүс нутагт нийт 100 гаруй адуу амьдарч байгаа ба 8-9 сүрэгт хуваагдсан байна. Тэдний урт хугацааны зорилго бол 1000-1500 толгой тахитай, тогтвортой өсөлт бүхий популяци бүрдүүлж, байгальд дасан зохицох нөхцөлийг бүрдүүлэх явдал юм. Үүний хүрээнд тахийг хашаанаас байгальд тавих, тэднийг бие даан оршин тогтноход тохиромжтой нөхцөл бүрдүүлэх ажил үргэлжилж байна.
Мөн “Хомын талын тахи” ТББ нь тахинд нэр өгөх, унагыг “үрчлэн авах” үйл явцыг байгаль хамгааллын болон судалгааны үргэлжлэл болгон үздэг. Унагыг үрчлэн авна гэдэг нь зөвхөн нэр өгөх бус, тухайн зэрлэг адууны судалгаанд хувь нэмэр оруулах, амьдрах орчныг нь хамгаалахад оролцох, олон нийтийн мэдлэг ойлголтыг нэмэгдүүлэх ач холбогдолтой аж.
ТББ-аас мөн “Тахи үзэх зорилгоор аялж ирсэн зочид, жуулчид үрчлэгдсэн унагадаа онцгой нэр өгөх уламжлалтай болсон. Ийм оролцоог бид өндөр үнэлж, тахийг хамгаалахад хувь нэмэр оруулсан хэмээн үздэг” гэж мэдэгдэв.
2021 онд “Хомын тал”-д төрсөн хоёр унаганд Монгол дахь Францын Элчин сайд Себастьен Сурун нэр хайрласан. Тэрбээр нэгийг нь “Shadowfax” буюу “Бөгжний эзэн”-ий Гандалфын хүлгийн нэрээр, нөгөөг нь “Bucéphale” буюу Македоны Александр хааны морин нэрээр нэрлэж байжээ.
2023 онд төрсөн анхны унаганд “Монголын зэрлэг ан амьтдыг хамгаалах нийгэмлэг”-ийн төлөөлөгчид “Таван од” эсвэл “Кассиопея” гэж нэр өгсөн байдаг.
Одоогийн байдлаар шинээр төрсөн унаганаас нэр хараахан өгөөгүй байна. “Хомын талын тахи” ТББ-ын зүгээс унагыг үрчлэн авсан хүмүүст талархсан нийтлэлүүдийг цахим хуудсандаа тогтмол байршуулдаг гэдгийг онцоллоо.